Fransa ETA ve Çifte Standart
Mehmet Faraç - 21.11.2008, Cumhuriyet Gazetesi
İspanya, kanlı terör eylemleriyle adını duyuran Bask örgütü ETA' ya yönelik operasyonların sevincini yaşıyor. Bu sevinç salt örgütün önemli isimlerinden biri olan ve ispanya'da 1980 yılında bombalı bir eylemde 25 kişiyi öldüren Juana Chaos'ın Belfast kentinde teslim olmasından kaynaklanmıyor. ETA' nın askeri lideri 'Txeroki'' kod adlı Garkoitz Asiazu Rubina' nın 4 gün önce, Fransa'nın güneyinde yakalanmasının örgüte büyük darbe vurduğu söyleniyor. Fransa İçişleri Bakanı Michele Alliot-Marie, 2007'de 2 İspanyol istihbarat görevlisinin öldürülmesinden sorumlu tutulan Rubina' nın İspanya'ya iade edileceğini açıkladı. Bu operasyon PKK' lileri Türkiye'ye iade etmekten kaçınan Fransa'nın terörle mücadeledeki çifte standardını' da yeniden gündeme getirdi!
İspanya ve Fransa sınırları içinde yaşayan Bask kökenliler için bağımsız bir devlet kurmayı hedefleyen ETA' nın (Euskadi Ta Askatasuna) şeklindeki açılımı Türkçede "Bask Vatanı ve Özgürlük" anlamına geliyor. 1959 yılında Franco diktatörlüğüne karşı kurulan örgüt, kültürel hak savunuculuğunu bir süre sonra şiddet eylemlerine dönüştürdü. Madrid Üniversitesi'ndeki solcu gruplardan oluşan timler, örgütün eylemlerinde önemli bir etken haline getirildi.
Örgüt kanlı eylemlerini 1968'den itibaren yoğunlaştırdı. 1973'te Franco rejiminin önemli yöneticilerinden Amiral Carrero Blaneo ETA' cılar tarafından öldürüldü. Örgüt 1974'te ikiye bölündü. Askeri kanadı şiddet eylemlerini sürdürürken siyasi kanat 1978 yılında "Herri Batasuna" adını aldı. 1979'da hükümetin Bask Bölgesi'nde yaşayan iki milyon kadar kişi için özerklik vermesi örgütü durdurmadı. ETA, "Tam bağımsızlık" söylemiyle terör eylemlerini 8 yıl sonra yeniden yoğunlaştırdı. 1986 yılında Fransa, ETA militanlarını İspanya'ya iade edince örgüt, ispanya'daki Fransızlara karşı eylemler düzenlemeye başladı. Örgütün 1987'de Barcelona' da düzenlediği saldırıda 21 kişinin ölmesi, ETA' nın giderek çok: tehlikeli bir güç haline geldiğini gösterdi.
1998'de tek taraflı ateşkes ilan eden ETA, hükümetle görüşmelerden beklediği sonucu alamayınca eylemsizlik kararından bir yıl sonra vazgeçti. Örgüt 2006'da ise kalıcı ateşkes ilan etti. Ancak aynı yılın son gününde Madrid'deki Barajas Havaalanı' ndaki saldırıda 2 kişinin ölmesi bu ateşkesin de bozulmasına yol açtı.
İspanya hükümeti, kimi seçimlerde Bask Bölgesi'nde oyların yüzde 20'sini elde eden Batasuna' yı ETA' nın siyasi kanadı olduğu gerekçesiyle 2002'de kapattı. İspanya ETA ile mücadelesini Fransa'nın desteğiyle sürdürürken, bu çalışmalar salt güvenlik uygulamalarıyla yürütülmedi. İspanya hükümeti iki ay önce ETA' ya parasal katkı sundukları gerekçesiyle 24 işadamı hakkında dava açtı. İspanya Yüksek Mahkemesi ise 3 ay önce Bask Bölgesi'nde faaliyet gösteren Bask Komünist Partisi (PCTV) ile Bask Milliyetçi Hareketi'ni (ANV)kapattı. Söz konusu partiler ETA' nın terör eylemlerini eleştirmekten kaçınıyordu. İspanya'da Batasuna ile birlikte kapatılan ETA yanlısı parti sayısı üçe ulaştı.
ABD ve AB ise bombalı araçlarla düzenlenen saldırılar ve silahlı eylemlerle 850'den fazla kişiyi öldüren ETA' yı tıpkı PKK gibi terörist örgütler listesine aldı. Örgütün 650'den fazla üyesi son 8 yıldır sürdürülen operasyonlar sonrası cezaevine konuldu. Bu militanlardan
ETA' nın askeri lideri Garkoitz Asiazu Rubina ise Fransız ve İspanyol istihbaratçılarının ortak operasyonuyla Cauterets bölgesinde ele geçirildi. İspanyol hükümetinin "diyalog" çağrılarına karşı Çıkan Rubina, örgütün "Şahin" kanadını temsil ediyor. Bask Bölgesi'ndeki sorunun şiddetin dayatılmasıyla aşılabileceğini savunan Rubina, bu uğurda kendisine bağlı eylem hücrelerini bombalı saldırılara yöneltmekten çekinmiyordu. İspanyol gazeteleri Rubina' nın yerine Fransa'da gizlendiği belirtilen "Gurbita" kod adlı Airzol Iriondo Yarza' nın geçeceğini ve eylemlerin yeniden başlayabileceğini öne sürüyor.
Peki, ETA' ya yönelik operasyonlar Türkiye'de neden bu kadar yakından izleniyor? ETA aslında bir açıdan da "İspanya'nın PKK'si" olarak adlandırılıyor. DTP'liler yıllardır İspanya hükümetinin ETA ile görüşmesini örnek göstererek PKK ile diyaloğa geçilmesini istiyor. Bu mesaj uğruna ETA ve IRA temsilcileri DTP' nin kongrelerinde bile ağırlanıyor! Avukat görüşmelerinde sık sık ETA' ya vurgu yapan Abdullah Öcalan da PKK ile diyalog kurulması istemiyle TBMM'deki 164 milletvekiline geçen yıl mektup göndermişti!
Fransa hükümeti kendi ülkelerinde de eylemlere karışan örgütü etkisizleştirebilmek için ispanya ile işbirliğini aksatmayacağını gösteriyor. Oysa aynı Fransa, PKK konusunda Türkiye'ye karşı çifte standart uygulamaya devam ediyor. Geçen yıl yakalanan, aralarında Avrupa sorumlularının da bulunduğu 16 PKK' liye yönelik uygulamalar da bu gerçeği ortaya koyuyor.
Paris Mahkemesi "PKK’nın kasası" olarak bilinen Nedim Seven ile Avrupa sorumlularından Rıza Altun' u tutuksuz yargılanmak üzere serbest bıraktı. İki PKK' li daha sonra Fransa'dan kaçtı. Seven, geçen aylarda İtalya'da yakalanarak Fransa'ya iade edildi. Türkiye'nin tüm çabasına karşın Fransa Altun, Seven ve diğer PKK kadrolarını iade etmeye yanaşmadı.
Rubina'nın ele geçirildiği operasyonun, Fransa ve ispanya arasında terörle mücadele alanındaki "mükemmel işbirliğini" gösterdiğini söyleyen Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy PKK konusunda etkili bir adım atabilecek mi? .. Rubina' nın yakalanmasını, "Bu tutuklama Fransız polisi ve jandarmasının terörizmin her çeşidine karşı savaştaki kararlılığını gösteriyor" diye açıklayan Fransa İçişleri Bakanlığı'nın tavrı PKK konusunda da bir kararlılığa dönüşebilecek mi? ..
İsviçre'nin PKK yanlısı derneklerin faaliyetlerini kontrol altına alması', KDP lideri Mesud Barzani'nin Beyaz Saray'da Bush' la görüşmesi ve Türkiye'nin Kürt yönetimiyle PKK' nin enterne edilmesine yönelik yeni bir plan hazırlaması, Fransa'nın da PKK' ye sırtını döneceğinin işaretlerini veriyor!